Autorzy: Karol Rębisz, Jan Pakuła, Tomasz Nowak

Sprawozdanie z TGŚ: Dzień Finansów

Wydarzenie zostało otworzone przez krótkie wystąpienie prof. Krzysztofa Firleja oraz Mateusza Mierzejewskiego, którzy podkreślali istotność organizowania przestrzeni do debaty, co podkreślił prof. Firlej w słowach „Bez tych dyskusji nie ma żywego uniwersytetu”. Wspomniano także o potrzebie re definicji ekonomii oraz o zrównoważonym rozwoju.
W ramach otwarcia Tygodnia Gospodarki Światowej wykład pod tytułem „dylematy finansowania szkolnictwa wyższego” przeprowadził były rektor Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, obecnie prezes rady nadzorczej Polskiej Grupy Górniczej prof. Jan Wojtyła. Profesor Wojtyła rozważał różne koncepcje finansowania edukacji, uwypuklał rolę środowiska akademickiego w nowoczesnej gospodarce i wskazywał jak budować postęp, wspierać pomysły i strategie. Mogliśmy usłyszeć słowa ostrzeżenia przed wiarą w omnipotencje prawa: „To ludzie tworzą prawo, a nie prawo ludzi” mówił profesor. Profesor Jan Wojtyła jako jedno z głównych zagrożeń dla pełnego rozwoju naukowego wskazał nadmierną biurokratyzację uczelni.

Najważniejszym wydarzeniem Dnia Finansów był panel z udziałem Prezesa GPW (Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie, Warsaw Stock Exchange) – dr. Markiem Dietlem. Jego prelekcja poświęcona była tematowi rozwoju GPW na tle innych giełd europejskich. Poruszona została również kwestia problemów, z jakimi muszą radzić sobie europejskie giełdy.Po kryzysach w XXI wieku, wywołanych tzw. “bańką internetową” oraz załamaniem na związanym z rynkiem nieruchomości w USA, giełdy w Europie poczuć mogły szereg ograniczeń i regulacji wprowadzonych na rynek finansowy. Skutkiem wprowadzenia regulacji MAR i MAD II była zmniejszająca się liczba spółek notowanych na europejskich giełdach. Dla części spółek działanie na nadmiernie regulowanym rynku nie daje korzyści, a wręcz przeciwnie nakłada coraz to więcej obowiązków. Poparciem tej tezy jest rosnąca liczba spółek na szwajcarskiej SIX Swiss Exchange po odcięciu się od ekwiwalencji, tzn. mechanizmu prawnego pozwalającego na obrót we wspólnym unijnym rynku. Pośrednim skutkiem regulacji giełd jest również duży nakład euro.

„Rynek akcji może nadal tracić poprzez wprowadzanie takich regulacji, natomiast wydaje się, że obecna Komisja Europejska w mniejszym stopniu ma zapał do ograniczania możliwości giełdy. Dostrzegli raczej, że straciliśmy pozycję konkurencyjną w stosunku do Ameryki i Azji” – jak mówił Prezes GPW. Te wnioski można odnieść również do rodzimej giełdy. Naszą sytuację pogłębia to, że sankcje określone są w euro, co na naszym rynku sprawia, że są to bardzo dotkliwe kwoty dla spółek. Ponadto niekorzystnie wygląda rozkład oszczędności Polaków — akcje stanowią bowiem tylko 20 proc. naszych oszczędności. Wynikiem tego jest fakt, że 60% obrotów na giełdzie tworzą inwestorzy zagraniczni. Giełda Papierów Wartościowych pod względem wielkości zajmuje 9. miejsce w Europie więc, aby się rozwijać, trzeba podejmować inne inicjatywy niż handel akcjami. W latach 90. handel akcjami stanowił 90% przychodów, teraz wynosi on około 20%. Jedną z inicjatyw jest rynek towarowy, na którym wkrótce działać zacznie rynek rolny. Stanowi on szansę rozwoju dla naszych rolników i zwiększa naszą siłę eksportową. Prezes GPW widzi tu analogię do giełdy rolnej w Chicago, która również powstała po około 30 latach od utworzenia giełdy tak jak w naszym przypadku.
Na koniec, dr Dietl wspomniał o strategii polskiej giełdy na najbliższe lata. GPW planuje usprawnić mechanizm działania naszej giełdy, poprzez wprowadzenie nowego systemu transakcyjnego. Brane pod uwagę są również nowe instrumenty pochodne oraz rozwijanie systemu „blockchain’owego”.